pict На главную сайта   Все о Ружанах pict
pict  
 

Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі

«Inwentarz Rużanski»
1687

Мінск

 

Наш адрес: ruzhany@narod.ru

«Inwentarz Rużanski. 1687». Листы 35 - 37.

 

    pict    Лист 35a
   
  [Pow]innosc wsżÿstkieÿ włosci Rożanskieÿ, według dawnÿch zwÿcżaiow 
  ### w [Inuętarżach] starÿch ÿ połomnÿch opisana iest zostawae ma, to iest
  [w] Każdeÿ włosci służałeÿ, w każdeÿ wsi, pocżowszÿ od Swietego Piotra Ruskiego
  aż do Pokrowÿ w tÿdzien po dni sżesnastu robic maią, a od pokrowÿ do [Sziżę] tego
  Piotra po dni osmiu [zcżÿ*n] [każą]. iesli męscżÿzna puÿdzie żonka ma w domu 
  zostawac, a iesli żonka puÿdzie męscżÿzna ma zostac w Domu, Na Panscżÿznę
  maią wÿchodzic, tak latem iako zimie, skoro ieno Słonce wnidzie pod suronÿm
  karaniem, postrąkowÿm, gdÿ bÿ miał nÿnisc [nierano] a w każdÿm tÿgodniu Srżoda
  dla targu, a Sobota dla prżÿgotowania chleba, wolne bÿc maią. Gwałtÿ do Ƶni-
  wa do Popasu, także do Młÿnow, Grobel ÿ [*pusłow], według potriebÿ Dwornieÿ
  odprawowane bÿc maią. Połaznicÿ ktorżÿ na wolnosci zostaią, każdy według
  dawnego zwÿcżaiu, wÿrobic maią na Pole po siesciu Garci, na ktorÿch ma bÿc Herb
  Dwornÿ wÿpasonÿ, w tÿgh Barciach Pscżolÿ tworżÿc ÿ krżepic, także Driewa 
  Bartnego pilnowac, abÿ w nim żadnej sżkodÿ nie bÿło powinni. Gędą Strżeke
  Nawolnosci zostaiące, ktorÿ żadneÿ powinnosci Dworowi nie cżÿnią, ci wkażdÿ
  tÿdzien po dwoÿgu Ptastwa do Dworu oddawac maią, a iesli nie [oddadzą]
  Ptastwa, tedÿ Kurow, albo Gęsi tak wiele oddac maią. Lesnicżÿ Aksamitno-
  ski Powinien Zwierżÿnca pilnowac, ÿ grodzic żebÿ wnim żadneÿ sżkodÿ nie
  bÿło, do cżego ma Cżterech zwierżÿnnikow, abÿ znim tego wespoł prżestrżegali
  ten że Aksamitowski lesnicżÿ powinen z gaiownicżemi wsżÿstkich gaiow
  ÿ Puscż doglądac, tak żebÿ wnich żadneÿ sżkodÿ nie bÿło, z ktorÿch Puscż ÿ ga-
  iow, nickt nie powinien będzie rąbac na Budÿnki bez wiadomosci Dworneÿ,
  a na opał tÿlko leżące drwa brac maią a ze pnia żadnego drżewa rąbac nia maią
  pod winą kop pięcią na dwor ÿ pod surowÿm karaniem, [ *23] Lesnicżego gdÿ bÿ miał 
  pozwolic komu rąbac ze pnia bez wiadomosci Dwornieÿ Cżego wsżÿstkiego
*24 ma Pan Administrates Rożanski pilno prżestriegac ma, Aże robcÿch włosci tożeÿ
  z Krolewscżÿzn ÿ insżÿch wsi, ieżdzą do Puscżÿ połucżÿwę [kopaną], tedÿ nie
  powinien lesnicżÿ zawodzic, aż [tię] każdÿ chłop opowie we dworie Panu Za-
  wiadoweÿ *25, ÿ [kartę] do Lesnicżego zedworu wezmie. [Połuia] Miodowa od Pcżoł
  Chłopskich, tak w Domu iako ÿ w Puscżÿ w Barciach Chłopskich naleÿżec
  ma Dworowi, tak w Jesienie iako ÿ na Wiosnę, a Połowica Wosku nawiosnę
  tÿlko ma należec Dworowi, Zedÿ te wÿcżeranie Połowicÿ Miodu [dniagą] ktora
  chłopom należÿ, wolno będzie zapłacic Dworowi, agdy tę Połuią prżÿdzie cżas
  od chłopow wÿsżevac, tedÿ bez widza Dwornego, nie powinien Lesnicżÿ brac
  Ƶwierżÿniec Łososinski powinna cała włosc Rożanska tak [wdzierżeniu]
          [Jmsc] Dobrodzieia

    pict    Лист 35b
   
  [Jmsc] Dobrodzieia zostaiąca, iako ÿ wzastawach zostaiącie [napraw...] *26
  winni, [natwoich] dniach, według dawnego zwÿcżaiu. Bednarże [po...] *26
  według dawnego zwÿcżaiu dawac cotÿdzien potroÿgu nacżÿnia każdÿ
  siebie, także gątavie (każdy od sebie) *27 [gąłow] po kop dziesięciu wtÿdzien oddawac maią.
  Ciesle, mularie, stolarie, Dachownicÿ, ci wsżÿscÿ ponieważ na Riemiesle
  zostaią, asą wolnemi odpłacenia powinnosci zgruntow tÿlko służałÿch, a
  nie z cżÿnsżowÿch, tedÿ wedlug potriebÿ Dworneÿ ustawnie robic maią Co [im]
  każą. aktory z tÿch Rżemiesnikow, grunt Cżÿnsżowÿ trżÿma, tedÿ powi-
  nien do skarbu Jm Dobrodzieia [Cżÿnsż] zapłacic, Młÿnarże wsżÿscÿ
  Miasta Rożaneÿ, iako na włosci powinni prżestriegac tego, abÿ w grobła
  sżkodÿ nie bÿło, Młÿnÿ sami powinni budowac, ÿ one pobiiac, a Dwor ma im
  dodawiac, Driewa ÿ gątow do pobicania, ktorÿch Młÿnow w Miescie trżÿ *28 a     
  Koł w nich 8 *29 ÿ Tartak Starÿ, a w Połąskim Młÿnie Koł trżÿ *30, Papierni[a]
  o dwoch Kołach, w nieÿ [stęp] Dwadziescia cżtÿrÿ, ÿ [Folusż] starÿ o iednÿm kole
  drugie Młÿnÿ prżÿ wsiach położonesą. Ordÿnarÿa Czeladzi Folwarkoweÿ
  także Piwowarowi ÿ Horodnicżemu Dwornemu wedlug dawnÿch zwÿ-
  cżaiow należec ma. Zwierżÿniec pode Dworem Rożanskim do ktorego [iesc]
  Dwoch zwierżÿnnikow do pilnosci, ieden ze włosci, a drugi z Miasta, ktorżÿ
  to zwierżÿnnicÿ pilno maią postrżegac, abÿ od Miasta Sżkody nie bÿło tak
  w ogrodzeniu, iako w spasieniu sianożęci. Powinnosc ziemianska taka
  bÿc ma kto zwiękliego gruntu ten ma do Roku cżtÿrÿ drogi 
  zasłużÿc koleÿnę, a z małego gruntu drog duże ÿ Cżÿnsż po zło-
  tych Dwunastu zapłacic z wloki, oprocż Blizięskich
  ziemian ktorÿ cżęscię iezdzą w drogę ci ieno pozłotÿch [osm]
  z włoki płacic powinni, [Bircże] ktorÿ [Cżÿnsż] odbieraią nie
  maią drog służÿc [potÿ] [poki] Cżÿnsże [skącżą], a [skącżÿwsżÿ] [Cżÿnsż]
  [*aten] cżas [zarowno] [zdnigiemi] iako [Cżÿnsż] płacic, [taktoz]
  ÿ drogi służÿc powinni będą. Seanożęc [Brzozowe] [*łoto] [nazwa*]
  [Na] swoich dniach, pokosic ÿ pogriesc powinni, to iest Scżÿtna, Kle-
  pacże, ÿ Woroniłowicże, według dawnego zwÿcżaiu.

    pict    Лист 36a
       
      Arędÿ Mieskieÿ z Karcżem ÿ z młÿnow, [***] *31 : pict 9000
      Ktorą powinni wÿpłacac Arędarże Rożansiÿ wed-    
          ług Contraktu danego od [Jḿsci] Dobrodzieia, Ktora    
          Aręda pocżeła się w Roku teraznieÿszÿm: 1687 pict 1687.
          [odecę] 24 Junÿ od pict Jana Chrżciciela, według    
          Kalędaria Rżÿmskiego, [akącżÿc] sie ma w Roku    
          1688  o tÿm że dniu ÿ Cżasie.    
  pict    
      Arędÿ z Papierni pict 240.
      Od młÿnarżow za Wieprżew : pict 12. rachuiąc ka-    
          żdego Wieprża po pict 12 Monetą dobrą pict 144.
          na Rok teraznieÿsżÿ tÿlko, a na Rok prżÿsżłÿ Wiep-    
          rżow pict 12 karmic powinni będą wsżÿscÿ Młÿnarże    
          ktorżÿ młÿnÿ trżÿmaią, Ktore Wieprże powinne    
*32         bÿc dawane ze dworu do Karmienia, według daw-    
          nego zwÿcżaiu. Co dowoli [Jḿsci] Dobrodziewi.    
  pict    
*33     Od Rżeznikow za [Łożu] Kamieni [o/m] na Rok pict 40.
      Od tÿch że Rżeznikow za Łopatkowe na Rok pict 40.
      Od ktorÿch wolno będzie ÿ Mięsem brac Łopatkowe    
      Panu Podstarosciemu, gd*ż [ ********* obraca] *34    
       
  Súma Súmarum Facit goto-    
  wego grosża z Miasta Rożaneÿ    
  excepto Lasowego, ktore owsem.    
  iako sie wÿżeÿ opisało oddawac    
  powinni Súma Facit    
  pict : 10590 - 25.    

    pict    Лист 36b
   
  Powinnosc tego Miasta Rożaneÿ.
   
  Na Łowÿ chodzic powinni, gdÿ każą, na gwałtÿ 
  do młÿnow Rożanskich, ÿ do Papierni gdÿ bÿ 
  [strżeż] Boże rwało groblą tak że isc powinni, ex-
  cepto żÿdow, ktorÿ maią dawne Prawo, że na 
  gwałtÿ chodzic nie powinni, Mostÿ w Miescie 
  według dawnego zwÿcżaiu, na Ulicÿ Młÿnowskieÿ 
  Budowac powinni bedą, każdÿ zswego gruntu, Kurso-
  we ÿ zegarowe, dawac powinni wszÿscÿ, do cżego ÿ 
  wołni należec maią. Most pod Sadem Dwornÿm 
  idą z Nowego Rÿnku, ÿ drugi Most na Jałowÿm 
  Spuscie *35, wulicÿ Młynowskieÿ, Dwor ma naprawo-
  wac, według dawnego zwÿcżaiu. Wtÿmże Miescie 
  Rożaneÿ na Ułecce Dworneÿ Praczek [osm], ktore 
  Pracżki żadneÿ Powinnosci z Placow swoich do 
  Dworu nie daią, tÿlko powinni [Chustÿ] Prac Dwor-
  ne, Posadzkę w Pałacu [Sżarowac], ÿ [Cÿnę], także 
  w Ogrodzie [włoskim] [Barscż] ÿ [Kmin] wÿbievac, ÿ 
  Cÿbulę plesc, Ktore Pracżki od łowow ÿ od War-
*36 tÿ Mieskieÿ wolne bÿc maią. Żÿdże ÿ  Tatarowie
  także ludzie [Cozni] ktorżÿ swÿch osiad [***] [nie]
  maią ci pod żaden Mieski [Sąd] nienależą, ale 
  Dwor [o nÿch] [Sądzic] ma.
   
  ____________
   
*37 Roku 1816 maia 22. Takowy [Inwentarzę] w Sprawie graniczney 
      [przes] [*] [Kiełczewskiego] Szambelana do Dworu Polskiego, [rezpo-
      czątey], ze Swomy [Hxº] [Jmsci] [Franciszka] Sapiehy Taynego 
      Jego Imperatorskiej Mosci [Radca] Komandora i Kawalera 
      produkowany Date majacy 1687. Opisuiacy Maiętnosc 
      Rużanę i attyneneze [Oney] Blizny i [Odynowosczyzny] Sądownie 
      [*] - Andrzey Bułhaką [Sądzia] Granicany [*]

    pict    Лист 37a
       
  Crescentia Folwarkow Rożanskich     
  w Roku 1687.    
       
  Folwark Odÿncowski    
       
  W Fołwarku Odÿncowskim wżęto żÿta: Kop:   165.
      Jarki Wżęto Kop pict 32.
      Psżenice Wżęto Kop pict 33-30.
      Jęcżmienia wżęto Kop pict 216.
      Grÿki wżęto Kop pict 23-30.
      Grochu wżęto Kop pict 15-30.
      Owsu Wżęto Kop pict 126-20.
       
  Folwark Łososinski    
       
  W Folwarku Łososinskim wżęto Żÿta Kop:    128-30.
      Jarki wżęto Kop pict 17-39.
      Psżenicÿ wżęto Kop pict 12-39.
      Jęcżmienia wżęto Kop pict 53-20
      Grÿki Wżęto Kop pict 9-30.
      Grochu wżęto Kop pict 13-9.
      Owsu Wżęto Kop pict 39.

    pict    Лист 37b
  Folwark Blizienski    
       
  W Folwarku Blizienskim wżęto żÿta Kop:   74-50.
      A z pustego pola co chłop odsiedł    
              precż na wiosnę Wzęto zÿta kop:   3.
      Jarki Wżęto Kop pict 12-13.
      Psienice wżęto Kop pict  8.
      Jęcżmienia wżęto Kop pict 72.
      Grochu wżęto Kop pict 8-30.
      Owsa wżęto Kop pict 28-30.
       
  Opisanie Folwarku Odÿncowskiego    
       
  Wrota wiezne z fortą deskami krÿte, odtÿch wrot Piwnica Muro-  
  wana, dla trunkow ÿ nabiału. drzwi donieÿ na biegunach, z Zam-  
  kiem ÿ z zasciepką. Piekarnia Wielka dla cżeladzi Folwarko-  
  weÿ, do nieÿ drzwi na zawiasach, do Sieni także drzwi na zawiasa-  
  ch, wboku Komora dla schowania drzvi na biegunach, przÿ teÿ   
  Piekarni Domek do miesżkania, do Sieni Drzwi na zawiasach.   
  po prawey ręce, drzwi do Izbÿ nazawiasach, w Izbie Piec Kafli zie-  
  lonych,  okien [wolow] robionÿch Сżtÿrÿ, drzwi do komorÿ na zawia-  
  sach, z komorÿ w Prawo drzwi do Iżby na zawiasach, okien dre-  
  wnianÿch dwie, z komorÿ polewie, do traktu drzwi na zawiasach  
  w tÿm budÿnku, iako prżÿ drzwiach ÿ prżÿ oknach zasciepki że-  
  lazne, a ztÿlu drzwi do sadu na zawiasach, prieciwko tego budyn-  
  ku Studnia od teÿ Studni Sÿrnik dolnÿ ÿ [Wierżchÿ] dla nabia-  
  łu, od Sÿrnika Oborÿ, Odrÿnÿ, Chlewÿ, zagrodÿ, ÿ doÿniki z ko-  
  morami wetrżÿ rżędÿ Słomo krÿte pod iednÿm nakrÿwem od   
  [*]    
  ______________    
       

 

Примечания

  1 На первых восьми строках листа многочисленные дописки (неразборчиво).
  2 В строке добавлено имя и фамилие - неразборчиво.
  3 Три строки утеряны - обрезан лист.
  4 Добавлено.
  5 Добавлено «Stefan ...» далее неразборчиво.
  6 Добавлено строка.
  7 Добавлено «na podworżu».
  8 ДобавленА строка - неразборчиво.
  9 Добавлено.
10 Добавлено неразборчиво.
11 «Drozd» исправлено на «Drozdowicż».
12 текст стерт.
13 Добавлено неразборчиво.
14 Добавлено «na ciągley»?
15 Добавлено пять строк другим почерком - неразборчиво, видимо,
     что-то о пожаре на гумне.
16 Добавлено połaznik.
17 Добавлено неразборчиво.
18 Дописано «połaznik».
19 Добавлено неразборчиво.
20 Добавлено неразборчиво.
21 Добавлено неразборчиво.
22 Последняя строка неразборчиво.
23 Между словами «karaniem, Lesnicżego» вверху добавлено ... неразборчиво.
24 Строка «ma Pan Ƶawianowic Rożanski pilno prżestriegac, Aże robcÿch włosci tożeÿ»
     исправлена на:
     «ma Pan Administrates Rożanski pilno prżestriegac ma, Aże robcÿch włosci tożeÿ».
25 Текст «Panu Zawiadoweÿ» вычеркнут.
26 Окончание слова утеряно.
27 Между словами «gątavie gąłow" вверху добавлено «każdy od sebie».
28 Зачеркнуто «Dwa» сверху дописано «trżÿ".
29 Зачеркнуто «sżesc» сверху дописано «8».
30 Зачеркнуто «Cżtÿrÿ» сверху дописано «trżÿ".
31 Добавлено «y Czopowy»?
32 Надпись слева на полях: «młynarze».
33 Надпись слева на полях: «To do skarbu należÿ».
34 Окончание фразы неразборчиво...
35 Или «Vpuscie»?
36 Здесь надпись на полях - неразборчиво...
37 Абзац написан в 1816 году и подтверждает границы владения Франтишека
38 Лист с порядковым № 2 на самом деле должен следовать после листа
     с порядковым номером 19. Это итоговый лист по всему местечку Ружаны.
39 Возможно, у листа с порядковым № 16 перепутаны лицевая и оборотная стороны.

Яндекс.Метрика